CÁC MÔ HÌNH BÁN LẺ TRỰC TUYẾN

1. Học hỏi kinh nghiệm từ mô hình bán lẻ công nghệ kiểu mới của HEMA (Trung Quốc)

Hình minh họa: Mô hình bán lẻ mới của chuỗi bán lẻ HEMA, tập đoàn Alibaba (Trung Quốc)

Nguồn: Alibaba Group và tổng hợp của tác giả.

Alibaba là một tập đoàn công nghệ tiên phong và là một trong số những tập đoàn công nghệ lớn nhất của Trung Quốc. Hiện nay tập đoàn Aliababa có khoảng 654 triệu khách hàng tại Trung Quốc và kiểm soát khoảng 60% khối lượng và giá trị giao dịch mua bán lẻ trực tuyến tại Trung Quốc. HEMA là dự bán chuỗi bán lẻ tại thị trường nội địa, dành cho các khách hàng nội địa, đây là chuỗi bán lẻ các sản phẩm thực phẩm, hàng tiêu dùng, đồ ăn… được xây dựng theo mô hình bán lẻ mới đem đến cho khách hàng những trải nghiệm công nghệ hoàn toàn mới, liền mạch và thống nhất. HEMA được áp dụng mô hình O2O (online & offline) hay còn gọi là mô hình “cú nhấp chuột và gạch vữa” cho phép khách hàng sử dụng các ứng dụng công nghệ (online) bao gồm website, ứng dụng (app), quét mã QR Code (mã phản ứng nhanh QR) để đặt hàng trực tuyến, robot phục vụ và dữ liệu lớn…; tương tự như vậy, HEMA có các ứng dụng công nghệ (phần cứng, phần mềm) tại các điểm bán lẻ truyền thống (offline) như khai báo thông tin khách hàng bằng thiết bị nhận diện khuôn mặt, quét mã QR Code để gọi món bằng điện thoại di động, dùng robot giao món ăn để giao thức ăn hoặc món ăn đã đặt hàng của khách hàng, dùng robot để thu dọn bát đĩa, thanh toán trực tuyến bằng QR Code thông qua các giải pháp thanh toán trực tuyến như Alipay v.v… Khách hàng cũng có thể đặt mua tại siêu thị sau đó thì nhận hàng tại nhà thông qua app hoặc website vô cùng tiện lợi. Tại HEMA, các sản phẩm và dịch vụ đều được quản lý thông qua hệ thống phần mềm và các chỉ số đo lường, đánh giá kết hợp với mã QR code để theo dõi dữ liệu mua hàng từ khách hàng, từ đó điều chỉnh các chương trình bán hàng theo thời gian thực. Mặt khác, HEMA cũng ưu tiên sử dụng lao động địa phương, được đào tạo bài bản chuyên nghiệp, có khả năng thích ứng với các công nghệ phần cứng, phần mềm, ứng dụng mà HEMA đã, đang và sẽ sử dụng trong lương lai nhằm phục vụ khách hàng, gia tăng sự đổi mới sáng tạo cho doanh nghiệp, gia tăng trải nghiệm và là trải nghiệm liền mạch cho khách hàng.

1. Học hỏi kinh nghiệm từ mô hình bán lẻ công nghệ hoàn toàn mới Amazon Go – trải nghiệm hoàn toàn mới dành cho người tiêu dùng

Amazon Inc là tập đoàn thương mại điện tử lớn nhất nước Mỹ và hiện nay đang rất thành công với lĩnh vực bán lẻ trực tuyến qua website Amazon.com của mình và các phiên bản website thương mại điện tử Amazon tại các thị trường mà Amazon hiện diện. Tuy nhiên, tập đoàn Amazon Inc lại đưa ra quyết định kinh doanh táo bạo và ngược với dự báo thông thường của giới kinh doanh đó là phát triển chuỗi cửa hàng tiện ích theo cách hiện diện các cửa hàng vật lý trên các tuyến phố đông đúc và sầm uất của nước Mỹ và đặt tên chuỗi cửa hàng này là Amazon Go và Amazon Go Grocery, chuỗi cửa hàng này chuyên bán các sản phẩm tiêu dùng nhanh phục vụ nhu cầu mua sắm nhanh và thiết yếu của khách hàng. Điều đặc biệt của mô hình cửa hàng bán lẻ truyền thống nhưng lại không phá vỡ yếu tố cửa hàng truyền thống là không có người bán hàng, không có người thu tiền và khách hàng hoàn toàn tự phục vụ, các vấn đề trên đã được công nghệ được gọi tên là “jusk walk-out” mà Amazon phát triển để phục vụ khách hàng và quản trị hoạt động bán lẻ chuỗi siêu thị, cửa hàng tiện ích Amazon Go. Amazon Go có thể sẽ tạo ra một tiêu chuẩn mới, phương thức mới và mô hình mới trong lĩnh vực bán lẻ truyền thống tại thời đại 4.0 vì áp dụng rất nhiều công nghệ phần cứng hiện đại và thông minh kết hợp với công nghệ phần mềm được phát triển bởi Amazon để ứng dụng trong quá trình quản trị bán hàng không người bán.

Ành minh họa: Tác giả trải nghiệm mua sắm tại cửa hàng Amazon Go, bang Seatle, Mỹ.

Amazon Go là hệ thống chuỗi các siêu thị, cửa hàng tiện lợi được xây dựng và mở cửa trên các tuyến phố nhằm phục vụ nhu cầu mua sắm của khách hàng, giúp khách hàng có thêm một kênh mua sắm tiện lợi và đa dạng. Không giống với các cửa hàng tiện lợi hoặc siêu thị mini khác tại Mỹ và trên toàn thế giới, Amazon Go là cửa hàng bán hàng đầu tiên trên thế giới không có người bán hàng, không có người thu ngân, khách hàng mua hàng được/phải tự phục vụ. Và đặc biệt hơn nữa là cửa hàng Amazon Go sử dụng rất nhiều các giải pháp công nghệ hiện đại để giúp cho khách hàng mua hàng nhanh hơn, dễ hơn và đáp ứng được yêu cầu là không cần đến người bán hàng, người thu ngân, không cần xếp hàng thanh toán. Về mặt công nghệ thì cửa hàng Amazon Go sử dụng rất nhiều công nghệ phần cứng và phần mềm khác nhau, bao gồm các thiết bị camera, các thiết bị cảm biến, thiết bị an ninh, công nghệ “computer vision”, công nghệ “deep learning” và phân tích dữ liệu lớn theo thời gian thực…

Amazon Go là chuỗi cửa hàng tiện ích theo mô hình bán lẻ truyền thống đầu tiên trên thế giới giải quyết được vấn đề người tiêu dùng phải chờ đợi, xếp hàng, thanh toán rất mất thời gian của khách hàng. Amazon Go đã đem lại một trải nghiệm mua sắm truyền thống tại các siêu thị hoặc cửa hàng tiện ích hoàn toàn mới cho khách hàng, bao gồm việc tự mua sắm, không cần phải thanh toán với nhân viên bán hàng, không có nhân viên tư vấn bán hàng, không phải xếp hàng chờ đến lượt thanh toán, cũng không phải lo kiểm đếm tiền thừa… Một trải nghiệm hoàn toàn mới cho khách hàng, hiện đại, công nghệ và đơn giản. Mọi thứ rất đơn giản, nhanh chóng, hiện đại, giống như một phân cảnh trong một bộ phim viễn tưởng nào đó của Hollywood Mỹ.

Theo kế hoạch phát triển của tập đoàn Amazon, dự kiến từ năm 2016 đến hết năm 2021 thì Amazon sẽ phát triển khoảng 3.000 cửa hàng Amazon Go và Amazon Go Grocery trên toàn nước Mỹ. Đây sẽ là một cú sốc với các nhà bán lẻ trên toàn nước Mỹ, bởi tập đoàn Amazon với khả năng tài chính mạnh mẽ, khả năng công nghệ vượt trội có thể sẽ thúc đẩy chuỗi cửa hàng Amazon Go trở thành chuỗi cửa hàng bán lẻ theo mô hình truyền thống đứng đầu nước Mỹ. Điều này sẽ bổ sung thêm sức mạnh mô hình kinh doanh của tập đoàn Amazon và góp phần hoàn chỉnh hơn hệ sinh thái kinh doanh của tập đoàn Amazon vì trước đây khi nghĩ tới tập đoàn Amazon, khách hàng chỉ nghĩ và chỉ biết tới website thương mại điện tử thuần túy B2C www.amazon.com tức là chỉ biết Amazon là một nhà bán lẻ trực tuyến, nhưng nay Amazon đã xâm chiếm và chiếm lĩnh mảng bán lẻ truyền thống. Thậm chí, Amazon có tham vọng định nghĩa lại mảng kinh doanh bán lẻ truyền thống bằng mô hình chuỗi cửa hàng, siêu thị tiện ích công nghệ Amazon Go.

Theo dự báo của hãng phân tích thị trường RBC, nếu Amazon mở rộng quy mô lên 3.000 cửa hàng Amazon Go trên toàn nước Mỹ thì doanh thu của hệ thống chuỗi cửa hàng tiện ích Amazon Go có thể đạt con số là 4.5 tỷ đô la Mỹ mỗi năm. Amazon Go đang định nghĩa lại mô hình kinh doanh chuỗi cửa hàng tiện ích, chuỗi siêu thị bán lẻ và thiết lập tiêu chuẩn kinh doanh mới của ngành, đồng thời cũng nâng cao tiêu chuẩn phục vụ cho khách hàng dựa trên các phân tích theo thời gian thực về dữ liệu khách hàng, công nghệ phần cứng và phần mềm mà Amazon trang bị trong cửa hàng Amazon Go, đồng thời trên chính chiếc điện thoại di động mà khách hàng đang sử dụng phần mềm Amazon Go.

Mục tiêu giá trị của chuỗi cửa hàng tiện ích công nghệ cao Amazon Go là đã đem đến cho khách hàng một trải nghiệm mua hàng hoàn toàn mới, hoàn toàn khác biệt so với các hệ thống bán lẻ hiện có trên thị trường. Ngay từ khi mới bắt đầu bước chân vào cửa hàng Amazon Go, khách hàng đã được trải nghiệm một cảm giác công nghệ hoàn toàn mới, do mô hình kinh doanh này áp dụng phương thức bán lẻ không có người bán hàng tức là sẽ không có người chào đón khách hàng, mà thay vào đó là một thiết bị công nghệ là hàng rào để khách hàng đi qua đó, đây là bước đầu tiên xác minh khách hàng đi vào lãnh địa của Amazon Go. Bên trong cửa hàng Amazon Go, khi khách hàng di chuyển, lựa chọn hàng hóa, thì các thiết bị camera, cảm biến, công nghệ nhận diện khuôn mặt, nhận diện đồ vật đã giúp khách hàng có thể an tâm mua sắm mà không có một trở ngại nào. Khách hàng cũng không cần phải lo lắng về việc xếp hàng đợi tới lượt thanh toán, cũng không có người thu ngân. Việc của khách hàng là là đi vào, chọn đồ và đi ra. Tất cả những vấn đề còn lại thì công nghệ bên trong cửa hàng Amazon Go và phần mềm trên điện thoại Amazon Go đã tự động giải quyết cho khách hàng. Với cách thức bán hàng không có nhân viên phục vụ sẽ làm giảm chi phí bán hàng, tăng sức cạnh tranh cho doanh nghiệp và lợi thế nhờ quy mô lớn của Amazon Go với kế hoạch có thể phát triển lên tới 3.000 cửa hàng Amazon Go và Amazon Go Grocery trên toàn nước Mỹ sẽ giúp cho Amazon có khả năng cạnh tranh cực mạnh với các cửa hàng và chuỗi bán lẻ khác trên khắp nước Mỹ và mở rộng ra toàn thế giới.

Chuỗi cửa hàng Amazon Go tập trung vào bán các sản phẩm tiêu dùng nhanh như đồ ăn, thức uống, một số hàng tạp phẩm cho khách hàng, với một danh mục sản phẩm tập trung vào nhu cầu tiêu dùng nhanh và phổ biến nên việc mua sắm của khách hàng tại cửa hàng Amazon Go rất nhanh chóng và tỷ lệ mua hàng của khách hàng khi vào cửa hàng là rất cao. Amazon Go đang dần dần làm thay đổi hành vi mua hàng của khách hàng, họ không muốn phải xếp hàng để thanh toán, họ muốn chỉ việc đi vào, chọn đồ và đi ra, mọi thứ công nghệ đã tự tính toán cho người tiêu dùng mà không có một sai sót mảy may nào.

Xin trân trọng cảm ơn các bạn đã đọc bài viết của tác giả Nguyễn Phan Anh Nếu các bạn hoặc các anh/chị cần tư vấn doanh nghiệp, tư vấn bán hàng, tư vấn chiến lược kinh doanh, marketing online, quảng cáo trực tuyến, chuyển đổi số và xử lý khủng hoảng truyền thông, hoặc hợp tác đào tạo, đào tạo theo yêu cầu của doanh nghiệp… xin vui lòng liên hệ với công ty PA Marketing hoặc chuyên gia Nguyễn Phan Anh của chúng tôi theo thông tin dưới đây.