MÔ HÌNH KINH DOANH CỦA TẬP ĐOÀN ALPHABET

Chúng ta đều biết đến Google, nhưng không mấy ai biết đến công ty mẹ của Google là Alphabet.

Tập đoàn Alphabet đã đặt cược và đầu tư cho Google + với rất nhiều dịch vụ mới mẻ – vượt ra ngoài các dịch vụ tìm kiếm và đám mây nổi tiếng của mình (đây là những dịch vụ thông thường mà ta đã biết). Những dịch vụ mới bao gồm khoa học đời sống, thiết bị được kết nối thông minh, xe tự lái và dự án “ảnh chụp mặt trăng”. Alphabet thường đuợc so sánh với những công ty công nghệ khổng lồ như Facebook, Microsoft… Alphabet đã làm tốt hơn công việc đa dạng hóa các dòng doanh thu của mình. Chúng ta hãy xem xét cách mô hình kinh doanh mới cua Alphabet dựa trên 3 yếu tố: dịch vụ đón đầu xu hướng công nghệ; những sản phẩm/ dịch vụ chủ đạo; và những dịch vụ hoàn toàn mới.

1/ Doanh thu trước đây của Google chủ yếu là gì

Mô hình kinh doanh trước đây của Google – chủ yếu dựa vào quảng cáo tìm kiếm.

Câu chuyện thành lập của Google giờ đây đã được nhiều người biết đến, khi nó được bắt đầu như một dự án nghiên cứu có tên “backrub” của Larry Page và Sergey Brin khi cả hai đều là nghiên cứu sinh tại Đại học Stanford. Công ty được thành lập vào năm 1998 và với sự tài trợ ban đầu từ các nhà đầu tư thiên thần (bao gồm Jeff Bezos, người sáng lập Amazon), công ty đã được khuyến khích phát triển luận án Tiến sĩ của họ thành một sản phẩm.

Câu chuyện ban đầu của mô hình kinh doanh đã trở nên tồi tệ hơn, nhưng giờ đây đã được Giáo sư Đại học Harvard Shoshana Zuboff ghi lại trong cuốn sách Thời đại của chủ nghĩa tư bản giám sát . Cách Google được thiết lập ngay từ đầu dựa trên giá trị sản phẩm cốt lõi dựa trên việc “cạn kiệt dữ liệu” được tạo ra trong mỗi lần tìm kiếm – dữ liệu hành vi xung quanh các truy vấn như cách diễn đạt truy vấn, chính tả, dấu chấm câu, mẫu nhấp chuột, vị trí.

Google đã có thể huy động được 25 triệu đô la Mỹ với lời hứa về công cụ tìm kiếm ưu việt này, trong thời kỳ bùng nổ dot com. Khi Google bắt đầu kiếm tiền, những người sáng lập đã quan tâm đến quảng cáo như một nguồn thu nhập, thay vào đó cung cấp dịch vụ web cho các cổng thông tin khác. Bất chấp sự phản đối của những người sáng lập đối với quảng cáo, nhóm đã bắt đầu thử nghiệm bằng cách bán quảng cáo thông qua mô hình cổ điển vào thời điểm đó: quảng cáo dựa trên văn bản được bán trên cơ sở CPM hoặc giá mỗi nghìn lượt xem.

Khi bong bóng dot com sụp đổ vào năm 2000, các nhà đầu tư đã thúc đẩy nhóm tăng tốc và chứng minh các dòng doanh thu theo cấp số nhân. Việc cung cấp quảng cáo đã được thay đổi: Google sẽ cho các nhà quảng cáo biết những truy vấn cần mua và họ sẽ sử dụng các thuật toán và dữ liệu để cung cấp “mức độ liên quan” – quảng cáo được nhắm mục tiêu đến một người dùng cụ thể. Khi Google mượn mô hình đặt giá dựa trên đấu giá của đối thủ cạnh tranh Overture nhưng sau đó thêm yếu tố dự đoán: giá sẽ được nhân với khả năng người dùng nhấp vào quảng cáo.

Đối với Giáo sư Zuboff, khoảnh khắc này đã khởi xướng “quy luật vận động” được xây dựng dựa trên sự thặng dư hành vi, hoặc cạn kiệt dữ liệu, quảng cáo khởi xướng một hình thức chủ nghĩa tư bản mới, Chủ nghĩa tư bản giám sát. Đối với các nhà thiết kế mô hình kinh doanh của hình thức chủ nghĩa tư bản tiếp theo, việc hiểu được trình tự cách Google quay bánh đà đầu tiên là vô giá để hiểu logic đằng sau tất cả các gã khổng lồ công nghệ.

MÔ HÌNH KINH DOANH CỦA TẬP ĐOÀN Google

THÊM YOUTUBE, MẠNG, HIỂN THỊ

Lái sóng: CHUYỂN HƯỚNG SANG QUẢNG CÁO TRÊN INTERNET

Nhóm dịch vụ quan trọng số 2: YouTube, Mạng và Hiển thị

Sự đổi mới mô hình kinh doanh đã thúc đẩy toàn bộ sự thay đổi trong quảng cáo là cung cấp dựa trên hiệu suất: cung cấp dịch vụ dựa trên “tỷ lệ nhấp” – khả năng người dùng sẽ theo dõi quảng cáo.

Sau khi Google bắt đầu mở rộng phạm vi tiếp cận của mình ra ngoài cung cấp dịch vụ tìm kiếm cốt lõi vào đầu năm 2003 trong chương trình Adsense của họ, sức mạnh tuyệt đối của mô hình trả tiền làm việc đã làm tăng tốc độ áp dụng một cách ồ ạt và tốc độ tăng trưởng của Google đã tăng vọt.

Gmail và Gdocs ban đầu được cung cấp miễn phí theo cùng một tiền đề: khả năng thu thập dữ liệu hành vi xung quanh việc sử dụng tất cả các sản phẩm của Google.

Sau khi IPO vào năm 2004, Google tiếp tục thúc đẩy vòng lặp học hỏi với nhiều thương vụ mua lại và tài sản cũng như loại quảng cáo hơn, mua lại YouTube vào năm 2006 và sau đó là DoubleClick, một mạng quảng cáo, vào năm 2008.

Flywheel 2 hoạt động theo cùng một vòng lặp học hỏi liên tục như Flywheel 1, nhưng giờ đây với các loại dữ liệu hành vi ngày càng tăng theo cấp số nhân được sử dụng trong các dịch vụ của công ty.

Các dịch vụ khác của Google

DỊCH VỤ ĐÁM MÂY, ỨNG DỤNG

Google Cloud

DỊCH VỤ VÀ ỨNG DỤNG

Nhóm sản phẩm dịch vụ chủ đạo: Dịch vụ đám mây

Playbook của Google để cung cấp các dịch vụ miễn phí và sau đó sử dụng dữ liệu hành vi để cung cấp cho vòng lặp học tập liên tục đã bắt đầu với Google docs và Gmail. Nhưng phải đến khi Google theo chân Amazon chuyển sang dịch vụ lưu trữ đám mây, công ty mới bắt đầu tạo ra doanh thu và lợi nhuận đáng kể từ các dịch vụ này.

Dịch vụ đám mây được ra mắt vào tháng 4 với tên gọi App Engine, một nền tảng để phát triển và lưu trữ các ứng dụng web trong các trung tâm dữ liệu do Google quản lý. Hiện được cung cấp trực tiếp cho mọi người và doanh nghiệp với tên gọi Google Cloud Platform (GCP), công ty cung cấp các dịch vụ điện toán đám mây chạy trên cùng một cơ sở hạ tầng mà Google sử dụng nội bộ cho các sản phẩm dành cho người dùng cuối của mình, chẳng hạn như Google Tìm kiếm, Gmail và YouTube.

G suite, dịch vụ bao gồm Gmail, Drive chuyên nghiệp và các ứng dụng Google khác, hiện đã được đưa vào doanh nghiệp Dịch vụ đám mây.

Tuy nhiên, dịch vụ đám mây của Google đã xếp sau đối thủ cạnh tranh là Amazon AWS và Microsoft Azure về thị phần.

Nhóm dịch vụ chủ đạo của Google 4

THIẾT BỊ THU THẬP DỮ LIỆU

Google Data Totems

KHÔNG CHỈ THIẾT BỊ, MÀ CÒN CẢ HÀNG LOẠT DỮ LIỆU

Nhóm sản phẩm chủ đạo 4: Thiết bị

Hãy ghi nhớ quan điểm phê bình của Giáo sư Zuboff khi xem chiến lược thiết bị của Google. Công ty mua lại và xây dựng các thiết bị như một phần của bánh đà ban đầu: thu thập ngày càng nhiều dữ liệu hành vi và liên tục cải thiện trải nghiệm sản phẩm tổng thể.

Thiết bị là vật chứa dữ liệu: các vật thể cầm tay được tích hợp trong cuộc sống hàng ngày của chúng ta để tạo ra một lượng lớn dữ liệu hành vi.

Bước đột phá đầu tiên của Google vào các thiết bị bắt đầu bằng việc hợp tác với HTC để ra mắt Nexus nhằm tận dụng hệ điều hành Android của hãng.

Google đã có một chiến lược điện thoại di động khá thành công khi hợp tác với các OEM (các nhà sản xuất thiết bị khác) thông qua việc tung ra nhiều đợt điện thoại Nexus và Pixel.

Công ty cũng đã sử dụng số tiền khổng lồ của mình để thực hiện các thương vụ mua lại thiết bị quy mô lớn, bao gồm hệ thống cảm biến nhà thông minh Nest và gần đây nhất là sản phẩm thiết bị đeo Fitbit.

Google cũng đã ra mắt thành công Google Home để cạnh tranh với Echo của Amazon và các thiết bị gia đình thông minh khác.

Tuy nhiên, về tổng thể, các thiết bị, dịch vụ đám mây và các dòng doanh thu khác vẫn bị loại bỏ bởi mô hình kinh doanh chính của Alphabet: Quảng cáo.

Những sản phẩm/ dịch vụ mới: đánh cược vào dịch vụ mới

Moonshots và những người khác

DIỀU, MÁY BAY KHÔNG NGƯỜI LÁI VÀ Ô TÔ TỰ LÁI

Ảnh minh họa: dự án Waymo – một dự án về xe tự lái và công nghệ tự lái thông minh của Alphabet (công ty mẹ của Google).

Vào năm 2015, Google đã đưa ra một quyết định cấp tiến là đổi tên và tổ chức lại công ty. Giám đốc tài chính mới được bổ nhiệm Ruth Porat là kiến ​​trúc sư cấp cao của kế hoạch.

Kể từ đó, công ty chia nhỏ các khoản đầu tư vốn và lãi lỗ cho các “Cược Khác” này tách biệt với phần còn lại của doanh thu quảng cáo, để các nhà đầu tư định giá công ty một cách chính xác. Google đã rất thành công khi kể những câu chuyện lớn về những vụ cá cược hấp dẫn đến mức các nhà đầu tư trước đây đã tưởng tượng rằng Google đang lãng phí tiền bạc để theo đuổi những giấc mơ này. Tuy nhiên, trong báo cáo tài chính, các hoạt động đầu tư mới hầu như chưa có đóng góp vào doanh thu tổng của công ty mẹ.

Các hoạt động đầu tư vào dự án mới – có nhiều rủi ro –  thường xuyên bị cắt bớt, bắt đầu với Google Glasses nổi tiếng và thất bại, gần đây là việc chuyển Nest trở lại lĩnh vực cốt lõi của công việc kinh doanh. Việc thắt chặt chi tiêu và tài chính trong năm nay (có thể vì lý do Covid) dự kiến ​​sẽ giảm bớt sự tăng trưởng nóng hoặc khả năng tiêu tiền đốt tiền khủng khiếp ở những dự án đầu tư mới này; và nhiều công ty con trong số này đã tiếp cận với các nhà đầu tư thay thế để có được số tiền đáng kể – bao gồm Verily, Sidewalk Labs và những công ty khác.

Câu chuyện mô hình kinh doanh của Alphabet cần được hiểu so với Facebook. Cả hai công ty đã phá vỡ các quy chuẩn của ngành quảng cáo, chuyển đổi mạnh mẽ và thống trị ngành quảng cáo, nhưng vẫn chưa chuyển đổi các ngành khác.

Alphabet đã thành công hơn Facebook trong việc đa dạng hóa các dòng doanh thu sang bán thiết bị, Dịch vụ đám mây và các dịch vụ khác, tất cả đều phục vụ cho việc cung cấp nguồn dữ liệu hành vi và vòng lặp học hỏi liên tục.

Những người sáng lập ban đầu coi thường quảng cáo và tìm cách theo đuổi các kỹ thuật mới trong tương lai thông qua dự án Moonshot của họ, nhưng không có khoản đầu tư nào trong số này có hiệu quả, để đẩy công ty ra khỏi cốt lõi của nó (thực chất là công ty quảng cáo).

Alphabet chưa trải qua những vụ bê bối mà Facebook đã trải qua, nhưng quy định mới từ EU hoặc kết quả chu kỳ bầu cử mới ở Mỹ có thể hạn chế triển vọng của công ty.