Sự đa dạng của nhà bán lẻ mới gia nhập thị trường cũng như các nhà bán lẻ đã có sẵn trên thị trường đem đến một bức tranh tổng thể là cạnh tranh gay gắt trong “đại dương đỏ”. Để bảo vệ thị phần và mở rộng thị phần, các nhà bán lẻ phải phát triển các chiến lược kinh doanh và mô hình kinh doanh mới phù hợp với các vấn đề thực tại của môi trường cạnh tranh ngành bán lẻ. Có năm yếu tố sẽ quyết định đến bức tranh của thị trường ngành bán lẻ trong tương lai, bao gồm:

– Sự hợp nhất hay sát nhập của các doanh nghiệp bán lẻ: sự gia tăng của các hoạt động hợp nhất hoặc sát nhập của các doanh nghiệp bán lẻ có sẵn trên thị trường sẽ giúp gia tăng sức mạnh về thị phần lẫn cả khả năng tài chính, điều này khiến cho sự cạnh tranh gia tăng và làm suy yếu các đối thủ nhỏ hơn trên thị trường, khả năng sống sót hoặc chống đỡ của các nhà bán lẻ nhỏ hơn, rời rạc hơn sẽ rất khó khăn.

– Sự gia tăng của các nhà khởi nghiệp bán lẻ mới: Mặc dù thị trường bán lẻ rất cạnh tranh, và trên thị trường có những đại gia ngành bán lẻ với hàng trăm năm hoặc hàng chục năm kinh nghiệm, thị trường có thể phủ khắp toàn cầu nhưng các nhà khởi nghiệp mới trong ngành bán lẻ vẫn tăng trưởng rất mạnh cả về số lượng lẫn chất lượng. Ngày ngay, khách hàng có thể mua hàng ở trên mạng Internet hoặc ở bất cứ đâu, của bất cứ ai, không nhất thiết phải là của những nhà bán lẻ nổi tiếng, miễn là sản phẩm, dịch vụ đó đem lại giá trị cho khách hàng. Các nhà khởi nghiệp bán lẻ thường khai thác các yếu tố độc đáo của địa phương hoặc tập trung khai thác một nhóm khách hàng cụ thể, kết hợp với các hiểu biết và yếu tố công nghệ để bắt đầu kinh doanh và trở nên mạnh hơn, lớn hơn. Thậm chí, một số nhà khởi nghiệp trong ngành bán lẻ thời trang đã có thể làm gián đoạn và làm thay đổi ngành thời trang truyền thống với những mô hình kinh doanh sáng tạo. Ví dụ như bán hàng bằng công nghệ livestream tại Trung Quốc đã làm thay đổi đáng kể ngành bán lẻ Trung Quốc và thương mại điện tử trên toàn cầu hoặc nhỏ hơn là ngành thời trang tại đây.

– Các nhà bán lẻ lớn định nghĩa và định hình lại thị trường ngành bán lẻ: trong ngành bán lẻ hiện đại, chúng ta nhắc tới những tập đoàn khổng lồ như Amazon Inc (Mỹ), Wal-Mart (Mỹ), Alibaba (Trung Quốc)… và nhiều nhà bán lẻ khác có khả năng định nghĩa lại và định hình lại thị trường bán lẻ nhờ vào năng lực công nghệ, năng lực cung ứng dịch vụ, năng lực tài chính, khả năng sáng tạo cũng như sao chép. Họ tạo lập các quy tắc và chuẩn mực mới, cao hơn, hiện đại hơn, tốt hơn, giàu trải nghiệm hơn cho khách hàng nhờ sự sáng tạo và khả năng công nghệ, khả năng tài chính dồi dào và khả năng nắm bắt nhu cầu khách hàng dựa trên dữ liệu lớn của khách hàng. Đây chính là những nhà bán lẻ có sức ảnh hưởng rất lớn đến thị trường bán lẻ toàn cầu và thị trường địa phương (do học hỏi hoặc có tác động gián tiếp vào thị trường bán lẻ địa phương).

– Những loại hình bán lẻ mới: Thị trường bán lẻ sẽ tiếp tục bị ảnh hưởng bởi những mô hình bán lẻ mới như O2O (offline to online, online to offline), mô hình bán lẻ truyền thống tại các điểm bán nhưng hoàn toàn không có người bán, không có người thu ngân, chứa đựng các yếu tố công nghệ cao và khả năng đầu tư tài chính rất lớn như Amazon Go (Mỹ) hoặc HEMA (Trung Quốc).

– Các quy định về pháp lý mới ảnh hưởng đến thị trường bán lẻ: các nhà bán lẻ sẽ tiếp tục gặp phải rất nhiều các áp lực và vấn đề về pháp lý như vấn đề về bảo vệ môi trường, bảo vệ người lao động, bảo vệ dữ liệu người dùng, các vấn đề tranh cãi về quá trình robot hóa và sử dụng trí tuệ thông minh nhân tạo đã làm mất việc của những người lao động. Mặt khác, các vấn đề về chính trị như Brexit (sự kiện chính trị nước Anh quyết định tách khỏi Liên minh Châu Âu EU), chiến tranh Thương mại Mỹ – Trung, chiến lược “Nước Mỹ trên hết” của cựu tổng thống Mỹ Donald Trump…